Υπάρχει τρόπος να κάνουμε τα παιδιά να μας ακούνε χωρίς πολλά-πολλά; Χωρίς υστερίες, δεκάδες προειδοποιήσεις και τα συναφή, καθημερινά παρατράγουδα; Υπάρχει, ναι.
Αλλά όπως και κάθε τι που αφορά στη διαπαιδαγώγηση, δεν είναι μαγικό φίλτρο –χρειάζεται μεθοδικότητα, υπομονή και συνέπεια.
Τα παιδιά δεν είναι ανδροειδή και οι επαναστατικές/ αντιδραστικές τους τάσεις ως προς τα όρια που φυσικά τους βάζουμε, είναι απολύτως φυσικές και, ακόμη περισσότερο, θεμιτές. Ωστόσο, η πειθαρχία είναι απαραίτητη και όσο ακόμη είναι μικρά, έχουν ανάγκη από γονείς που θέτουν όρια και «κουμαντάρουν» χωρίς να γίνονται δεσποτικοί ή βίαιοι.
Κάντε μια σοβαρή κουβέντα σ’ ανύποπτο χρόνο
Όταν οι συνθήκες θα είναι ήρεμες και αέρας ομόνοιας θα πνέει στο σπίτι, καθίστε μαζί και σε ήρεμο τόνο εξηγήστε του ότι δεν σας αρέσει να φωνάζετε, ούτε να σας αγνοεί. Χωρίς να κατηγορήσετε το παιδί με φράσεις όπως «Είσαι στον κόσμο σου…», αλλά μιλώντας για την συμπεριφορά που σας ενοχλεί («Δεν μου αρέσει να σου μιλάω και να με αγνοείς»), σε τόνο ήρεμο, συμφωνήστε ότι από εδώ και στο εξής όταν λέτε κάτι, θέλετε να σας ακούει και να ανταποκρίνεται «με την πρώτη».
Τόνος αυστηρός, όχι υστερικός
Η ψύχραιμη, χαμηλή, σταθερή φωνή είναι πολύ πιο αποτελεσματική από τις φωνές και τις υστερίες, που ούτως ή άλλως, αργά ή γρήγορα συνηθίζονται και περνούν απαρατήρητες. Επομένως, την επόμενη φορά που θα ζητήσετε κάτι απ’ το παιδί, μιλήστε σε τόνο αυστηρό και σταθερό, αλλά χωρίς να φωνάζετε. Μ’ αυτόν τον τρόπο η προσέγγισή σας φωνάζει «θέλω να συνεργαστούμε» και όχι «θέλω να κάνεις αυτό που σου λέω, γιατί εγώ είμαι το αφεντικό».
Μη φωνάζετε απ’ το παραδιπλανό δωμάτιο
Συμβουλή πρακτική, αλλά σημαντική: αν είστε απ’ τις μαμάδες που φωνάζουν «Βάλε τα παπούτσια σου!» απ’ το σαλόνι ενώ το παιδί είναι στο δωμάτιό του (και ποια δεν είναι, εδώ που τα λέμε), τότε καλό θα ήταν να αλλάξετε συνήθειες. Αν το παιδί έχει την τάση να σας αγνοεί, τότε προτιμήστε να καταστήσετε εντονότερη την παρουσία σας, πηγαίνοντας στο δωμάτιό του και ζητώντας ό,τι θέλετε να ζητήσετε με αμεσότητα και οπτική επαφή.
Αντίστοιχα, αν ζητάτε επανειλημμένα απ’ το παιδί να κλείσει την τηλεόραση και να έρθει για φαγητό, αλλά εκείνο (κάνει ότι) δεν σας ακούει, τότε σταματήστε να ουρλιάζετε απ’ την κουζίνα, πηγαίνετε στο σαλόνι (ή όπου αλλού βρίσκεται), σταθείτε ανάμεσα σ’ αυτό και την οθόνη-αντικείμενο πόθου και ζητήστε σταθερά και αυστηρά να την κλείσει και να σηκωθεί.
Κατεβείτε στο ύψος του
Ίσως έχετε βαρεθεί να το διαβάζετε, ωστόσο, είναι πολύ φοβερά αποτελεσματικό: για να κάνετε το παιδί να σας ακούσει, χαμηλώστε το σώμα σας και σταθείτε στο ύψος του, ούτως ώστε να έχετε ο ένας την απόλυτη προσοχή του άλλου. Ταυτόχρονα, μ’ αυτόν τον τρόπο δεν θα μοιάζετε με αυταρχικό γίγαντα που όλο κάτι ζητάει.
«Άκουσέ με για λίγο»
Αν έχετε διαπιστώσει ότι το παιδί σας βρίσκεται σε φάση άρνησης και συνηθίζει να σας αγνοεί, τόσο δοκιμάστε πριν πείτε/ ζητήσετε κάτι να κεντρίσετε την προσοχή του –των φρονίμων τα παιδιά, πριν πεινάσουν μαγειρεύουν. Πείτε απλά «Μπορώ να έχω λίγο την προσοχή σου;» ή «Μπορείς να με ακούσεις για ένα λεπτό;», περιμένετε μέχρι να σας κοιτάξει και στη συνέχεια ζητήστε αυτό που θέλετε.
Πείτε αυτό που θέλετε –όχι αυτό που δεν θέλετε
Βοηθάει πολύ την κατάσταση, αν μιλάμε στα παιδιά σύντομα και συγκεκριμένα. Ακόμη περισσότερο βοηθάει, το να αποφεύγουμε να λέμε τι δεν θέλουμε να κάνουν και να προτιμούμε να τοποθετούμαστε θετικότερα, λέγοντας αυτό που θέλουμε. Αντί να πείτε στο παιδί «Σταμάτα να βγάζεις τα πράγματα απ’ τα ντουλάπια!» πείτε του «Βάλε, σε παρακαλώ, τα πράγματα στο ντουλάπι.» και προτιμήστε το «Θα μαζέψεις τα παιχνίδια σου, σε παρακαλώ;» απ’ το «Πήγαινε τώρα να μαζέψεις το δωμάτιό σου».
Μην οπισθοχωρήσετε!
Είναι σημαντικό να είμαστε συνεπείς και σταθεροί, ούτως ώστε τα παιδιά να γνωρίζουν ότι ο λόγος μας έχει βαρύτητα. Επομένως, αν το παιδί επιμείνει κι εσείς κουραστείτε (εξέλιξη απολύτως λογική), μην υποκύψετε. Επιμείνετε όσο χρειαστεί με ψυχραιμία και πολλή, πολλή υπομονή. Είναι δύσκολο, αλλά θα αναμειφθείτε.
ΠΗΓΗ